Transcription Transcription des fichiers de la notice - Roma (Cité du Vatican) chargé d'édition/chercheur Capron, Laurent (édition scientifique) PARIS
http://eman-archives.org
Fiche : Laurent Capron (Centre Jean Pépin, UMR8230, CNRS-ENS-PSL) ; projet EMAN, Thalim (CNRS-ENS-Sorbonne nouvelle). Licence Creative Commons Attribution – Partage à l’Identique 3.0 (CC BY-SA 3.0 FR)

Venimus ad Romanos.

(145) Vaticanus 111 exhibet Josephi Pinari Rhacendytae (synopsin rhetorices [cf. Marc. 529], de physicis causis), synopsin rerum mathematicarum. titulus est ἄϑροισις εὐσύνοπτος τῶν μαϑηματικῶν. ex hoc quadrivio, quod ab Euthymio scriptum putabat Arsenius (Migne Patr. CXXII 499), sed a Gregorio fortasse compositum (v. supra cod. 106) Pinarus id sua convertit, Franz transscripsit partem

qua agitur de musica (= Xylandri Psellus). Et pergit : « in 111 leguntur coniunctim quae sequuntur : Θράσυλλος τοίνυν περὶ τῆς » (= Theonis c. 2). haec inde Franz excussit usque ad Theonis c. 15 (p. 70, 13 τόνον), ubi Vat. transsilientem vidit ad c. 35. reliquis igitur omissis hoc caput monachus compilavit (ad 90, 21 τεσσάρων). dein pergit : δεῖ δὲ εἰδέναι ὅτι ἐπειδὴ ἡ αἴσϑησις τὸ βραχὺ παραλλάττον (?) οὐκ οἶδε διακρίνειν et docet res in Nicom. excerptis 2 demonstratas, symphoniarum rationes ostendens numeris 192 : 256 et 512 : 768, exponitque rationes 1 : 3, 1 : 4. sequuntur quaterniones illae e Theonis c. 37 et 38, ut modo ad verbum huius doctrina repetatur, modo verba immutentur, excipit tractatus de geometria. cf. cc. 135. 149a.

(146) Vat. 139. membr. fol. S. XIII. Plut. Ams.-Stud. p. 153.

(147a) Vat. 176. Ptol., Porph. I 1-4, Pappi ὑπόμνημα in harm. I 5 ss., εἰσήγησις in II. Bry.

(147b) Vat. 185. Ptolemaeus.

(148a) Vat. 186. bomb. 4°. S. XIV. Plut. Ams.-Stud. 155. teste Tschiedel addo : f. 2. Ptol. 86 Plut. 109 Porph.

(148b) 187. Ptol. Porph.

(148cd) 188. 189. uterque continet Ptolemaeum.

Vat. 191 v. supra (3) p. XXIV.

(149a) Vat 192. bomb. fol S. XIV. [Pselli aut Gregori] synopsis. alia (Eucl.), AQ., Theonis c. 33-36, Ptol., Plut., tabulae. – Ad syntagma illud quod Xylander Psello vindicavit hic addit ea, quae Vincent imprimenda curavit e Par. 9448. scilicet ad Xylandri p. 27, 14 hic iungit quae habet Vincent 338 : εἰ γὰρ καὶ τοῖς ἀρυϑμοῖς σύμφϑαρσις sic (alia addit Vat. 698.) Aristidis lectiones ediderunt Stud.-Amsel 128-152 cum tabula. atque in 1. diagrammate (I 7) quamquam exhibet α et [$$$] a Ven. omissa nec servat linearum ordines, tamen ab hoc proxime abest. Nam habet signum 5b [$$$] (vulg. Ͻ), 6b [$$$] (vulg. σ), 12b Ε (vulg. [$$$]), 24b λ (vulg. y), post hoc signum adest vestigium illius β quod aperit in V et Neapp. alterum diapason. notam 30a hic habemus [$$$] (vlg [$$$]), item 42a et b, 30b, spatium patet post 34a et b etiam in altero Ari-

stidis diagrammate (I 9), in harmoniarum tabula, concinit Vat. cum Ven. in signis dor. 7a C, ion. 6b [$$$] (ubi vulg. [$$$]), phryg. 3a Ρ, 9a [$$$]. Aristidis finem facit scholium philosophi alicuius. dein alia manus eiusdem saeculi inscripsit capita aliqua e Theonis expositione de mus. sunt c. 35. 36 (canonis sectio auctore Thrasyllo), 33. 34 (de analogiis) quae excerpta exstant etiam in codd. 16. 34. 65. 165. ex hoc autem Vat. apparet legendum esse p. 87, 9. Hiller δίχα μὲν διαιροῦσαν et 11 διπλασίαν κίνησιν ἔχουσαν ἐπὶ τὸ ὀξύ. 12 ὅσον ἂν τὸ μέγεϑος ἀφέλῃς. 16 om. προσλαμβ. μέση (diagrammatis reliquias) 88, 1 τριχῇ. 6 et 7 quae addit H, non agnoscuntur. 8 χατὰ τὴν μ. 10 ἡ δὲ. 19 ἔστι δὲ ἡ μὲν νήτη τ. ὑ. 89, 10 ἔστω γὰρ τὸ. 15 ἕξει. 23 τὰ πάντα 24 ὁ λ. om. 90, 7 om. ὁ. 10 et 12 δ ὁ. 17 ἔστι μὲν ὑπερυπάτῃ θ πρὸς η, ἐν δὲ ἐπογδόῳ λόγῳ ὁ τοῦ τόνου. 19 [$$$] om. 21 ὁ pro τῷ. 22 ἀντιπεπόνϑασι δὲ οἱ λόγοι τῶν κινήσεων. || περὶ καταπυκνώσεως. || c. 36 καταπυκνοῦται. 91, 10 ἀπὸ νήτης. 12 ἀπ᾽ αὐτῆς ὑπερβ. 23 fin. αὕτη. 25 ἀπ᾽ αὐτῆς. 92, 1 βαρ. τῆς νήτης. 7 [$$$] om. 8 ἥ ἐστι καὶ χρωματική . . . ὀξυτέρα. 12 καὶ τὸ λ. εἰς . . . μέσων ἔσται διεσ. λ. εἰς συμπλ. 19 συμβέβηκεν (cod. add. αι). ἀπὸ ταύτης. 93, 4 ὑπ. γὰρ αὐτ. ab ὧδε ἔχει 93, 3 transitur ad c. 33 περὶ ἀναλογιῶν p. 85, 8. post ὑπερεχομένην 9 supplet ὡς ϛ θ ιβ, γεωμετρικὴν δὲ ut scripsit Bull. 13 ὡς et 15 οἷον om., post ιβ add. θ ιβ ιη. 17 διπλ. μὲν. 19 τὰ θ. 20 τὰ η. 22 τὰ μὲν . . . πρὸς τὰ. 86, 6 τοῦ ἐπ. 13 ἡμιόλια. 21. 24 γίνονται. 23 τρὶς αὐτά. 24 τρὶς om. 87, 1 καὶ τούτων. sequitur diagramma, dein excerpta ex Bacchio quae edidit Ruelle in Archives III II 609. inc. Εἴδη συμφωνίας ἐν τῷ τελείῳ συστήματι ϛ. his e Bch. 11 enumeratis pergit ὅτι τρεῖς τρόποι φωνῆς (B. 44), e 45 recte transscripsit στάσις. e 46 recte τρόπους. post λύδιος consilium oblitus qui excerpsit retinuit πόσῳ. dein legitur βαρ. ὁ φρύγιος. habet recte τριημιτονίῳ et de dorio recte διτόνῳ. dein μιξυλυδίου διὰ τεσσάρων et pariter de tono hypolydio. τοῦ δὲ δωρίου recte. post μιξολυδίου τετρατόνῳ recte dicit τοῦ δὲ ὑποφρυγίου βαρύτερος ὑποδώριος

τόνῳ, τοῦ δὲ ὑπολυδίου διτόνῳ, τοῦ δὲ δωρίου διὰ τεσσάρων, τοῦ δὲ φρυγίου διὰ πέντε. τοῦ δὲ λυδίου τετρατόνῳ (κ. ἡ.) quae omisit Esc. appictum est diagramma :

ὑποδώρ. ὑποφρύγ. ὑπολύδ. δώριος φρύγιος λύδιος μιξολύδ. |τόνῳ|τόνῳ|ἦμ.|τόνῳ|τόνῳ|ἦμ.| |διὰ δ|διὰ δ| |διὰ ε|

hoc excipiunt excerpta e Bacch. 48. 49. dein (ex § 11) δηλοῦσι δὲ φϑόγγοι τὰ ϛ εἴδη τῶν συμφωνιῶν οὗτοι :

τὴν μὲν διὰ τεσσάρων Ζ καὶ ΦHanc formam notavit Franz. sed ex iis quae Deiters de Mon. notavit, video etiam digammae reliquias in codicibus exstare ; signa enim Φ et F ita coalescere solent, ut lineae = ad ipsum Φ scribantur (v. Bch. Arg. ann. § 11), hoc et in Mon. Deiters invenit. Z quoque ex [$$$] et [$$$] coaluit, ut factum videmus in codd. Bacch.

τὴν δὲ διὰ πέντε Ζ καὶ CC

τὴν δὲ διὰ πασῶν Ζ καὶ [$$$]λMon. Z´ ʎ.

τὴν δὲ διὰ πασῶν καὶ διὰ τεσσάρων Z καὶ [$$$]Mon. ℧Z.

τὴν δὲ διὰ πασῶν καὶ διὰ πέντε Z καὶ LK.Mon. [$$$]K.

ultimam symphoniam omittit librarius, quippe qui iam ad ultima signa dilapsus sit. sequitur Bacch. 12, qualem edidit Ruelle. insunt et Ptolemaei harm. libri ad III 14 ἀνεπιτηρηϑέντα διὰ τῶν γενομένων (qui est finis in Ven. VI 10) et Plutarchus de musica. folia 222-27 minoris formae continent varias tabulas ad rem musicam pertinentes (hormasian puto et quae alia continent codd. n. 16 et 65). — Transscripsit Theonis et Bacchii excerpta Franz, desςribunt codicem Ams.-Stud. 121. bipertitum dicit aς 192 et 193 numeratum Westphal Fragmente d. Rh. (1861) X.

(149b) Vat. 194. Theonis arithm. et musica.

(149c) V. 195. Alypius.

(149d) V. 196. Ptolemaeus.

V. 198 vide supra p. XXVIII.

(150) V. 221. ch. fol. S. XVI. Arx., Ptol. cum scholiis, Porph.,

Plut., Theo, Cleonides (sic), Eucl., Gaud., Alyp., Bch., Dion. (Ps. Bch.) – E lectionibus quas Franz notavit video eum in isagoga congruere cum reliquis qui Cleonidem inscribunt. eadem manu eum scriptum dicit Studemund (ad Euclidis finem) et ex eodem archetypo petitum ac (173) Barb. canonem autem 13 locis divisum hic habet, Bb. omittere videtur. omissis iis quae B1 habuerat emendata exhibet 185, 9. 200, 4. armis ornatus est Pauli III pontf. – inspexit Bormann.

(151) Vat. 671. bomb. S. XIV exhibet Ps.-Euclidis isagogen nomine Pappi inscriptam. dubito huncne viderit Possevinus, qui Pappo illum libellum vindicabat (v. infra p. 171 et Montefalconi biblioth. biblth. II p. 11b), an habuerit illum, quem index Rehdigeranus (infra p. LXXV ann.) signat 180. ex hoc puto illos, quos ad n. 118 nominavi, isagogen sumpsisse, nisi forte usi sint (187) Marc. 512.

(152) Vat. 698 [Pselli vel Gregori] syntagma de mathematicis scientiis, cuius lectiones Franz conscripsit ad textum haustum e Vat. 111. iungit autem hic V ad Xylandri τετράγωνον p. 27, 3 et ad ἀνάλογον 28, 25 alia quaedam, idem post 29, 23 inserit quae legis apud Vincentium 340 τὰ μὲν οὖν ἔμμεσα, etiam locum Vincenti 342 ἰστέον δὲ ὡς ἐπὶ μὲν τῆς τάσεως hic habet post 30, 23 Xyl. denique exitum illius syntagmatis sequitur longior expositio : ἰστέον δὲ ὡς ἡ δίεσις λόγον ἔχει ἐπιτριακοστοδεύτερον de intervallorum rationibus (96 : 108 : 121 : 128). inde transitur ad geometriam. cf. nostrum 149a.

(153) Vat. 1013. bomb. S. XIII fol. Plut. Ams.-Stud. 153.

(154a) Vat. 1033. ch. 8°. S. XVI. sub titulo εἰσαγωγὴ ἁρμονικὴ εὐκλείδου hic habet scholium illud Δύναμις δὲ τάξις φϑόγγων (p. 207, 10) usque ad πραγματείας. sequitur Euclidis sectio. hic librarius profecto e (2) M aut e (3) V fol. 295. titulum cum iis quae in Marc. intrusa erant transscripsit.

(154b) Vat. 1086. Bryennius.

(155) Vat. 1144. [Pselli aut Gregori] synopsis quattuor mathemeticarum scientiarum. cf. 106. 165. 189 al.

(156) Vat. 1341. bomb. 8°. S. XIV-XV. hic codex cum. apud Nolhac, Bibliothèque de Fulvius Orsinus [Paris 1887] p. 125 et 337 dicatur esse Orsini illius n. 34 et exhibere Aristotelis topica, Aphthonium de musica (?), Nicetae Heracleensis varia, – dubitans ego an Studemund in numero codicis erraverit, a Tschiedelio quaesivi, contineretne hic illa quae St. invenit. ac continere Tsch. affirmavit probavitque aliud quod suspicatus eram. Fulvi enim Orsini fuit ille codex, e quo Possevinus in Bibliotheca selecta Euclidis isagogen latine vertit et amplificavitPossevinus textum auget p. 185, 15 ex AQ p. 10, 6, p. 187, 2. addit quae habet de spisso Bryennius 384, 33 mixta ex AQ 12, 2 et Arx. 24, 11. ibidem discernit consona dissona paria cum AQ 12, 18-13, 7. p. 187, 18 addit τριημιτόνιον et quae dedi in varia lectione. p. 189, 6 auget ex AQ 13, 30. p. 190, 11 ex AQ 14, 32. p. 207, 7 habet ἡ μελοπειία (sic) ἐστὶ δύναμις κατασκευαστικὴ μέλους (cum AQ 28, 29), μέλος δὲ πλοκὴ φϑόγγων ἀνομοίων ὀξύτητι καὶ βαρύτητι (AQ 28, 27), pergit cum AQ 28, 30. pro eius 29, 26 tamen scribit πεττεία δὲ ἡ ὑφ᾽ ἑνὸς τόνου πολλάκις γινομένη πλῆξις (ex ipsa isag. 207, 4 cum Bry. 503, 4) καὶ ᾗ γινώσκομεν. post παραστατική 29, 32 pergit (cum Bacchio | 302, 22 et Bry. 508, 9) : τονὴ δέ ἐστιν ἡ ἐπὶ πλεῖστον χρόνον μονὴ κατὰ μίαν γινομένη προφορὰν, ὅταν – μελῳδῶνται. finitur. 30, 25 διωρϑοῦτο. (v. infra p. 175). iam hic 1341 quia (fol. 177r) ad 179, 9 adscriptum habet περὶ φϑόγγου καὶ τῶν λοιπῶν et 185, 15 inserit προσλαμβανόμενος μὲν οὖν εἴρηται, se ipso usum esse Possevinum ostendit. cum M eum agere video. in 179, 8 τόνου etiam omittere cum illo 206, 6 μερῶν et q. s., in minutiis saepe discrepat. de natura eius et dignitate iudicare difficile est, quia Stud. nihil eum valere ratus initium et exitum comparare satis habuit. optimae tamen notae id mihi videtur, quod 207, 7 isagoges facit finem (cf. c. 56). supplementa quidem illa Possevini noli aestimare magni ; nam cum forma παράμεσος ibi legatur ab Aristoxeneis aliena et ὁμόφωνα (quod AQ de sonis dicit) perverse referatur ad intervalla, intellegis esse futilia. eadem exhibet (55) cod. Vulcani, fortasse et (149) Par., qui qua ratione exagogen finiant me nescire admodum doleo.

(157a) Vat. 1346 (Orsini 33). ch. continet post Aristarchum harmonica Ps.-Euclidis. Nolhac, B. de F. O. p. 181 (337).

(157b) Vat. 1364 (Ors. 45). S. XVI. Bry., AQ., Bacch., Dion. (Ps.-Bch.), hymni, Porph. univ., Hero pneum. – AQ. transscriptus e (149a) V 192, sed est pessimae notae. Ams.- Stud. 123.

(158a) Vat. 1374 (Ors. 43). S. XV–XVI (Carteromachi). Nicephorus Greg. technol. gramm., Plutarchus. Ams.-St. 155.

(158b) Vat. 1719. Athanasi interrogatio. Pediasimi arithm. et mus. hunc refert 35 in codd. Lollianis Batifol in Mélanges d’archéol. et d’hist. IX (1889) p. 35.

(158c) Vat. 1772 (Loll 88, olim 61). AQ., Bry., Bacch., Nicom. ib. 42.

(158d) Vat.Exstant autem bibliothecae Vaticanae veteres quidam catalogi. horum unum qui temporibus Sixti IV conscriptus et circa annum 1568 per Rehdigerum Vratislaviam allatus esse videtur, Fr. Haase imprimendum curavit in Serapeo XII (1851) inde a p.129. ibi fuerunt : 57. Boetium graece vertit Planudes. 124. Astronomi. Gaud. Arx. Al. Ptol. 130. Astr., Ptol. 156. (Ptol.) Bry. Ptol. Porph. in I 1-4. 165. Cleomedes. (Nic.) Ptol. 171. (Nic.) Ptol. (Eucl.) 177. (comm. in Pt.) Ptol. 180. Cleon. Gaud. Theo cum Pappi isagoga. Ptol. 200. (Eucl.) AQ. scholia in arithm. II, utilia ad Plat. psychogoniam. canonis sectio. Ptol. Plut. (204. Rhacendytae synopsis.) 421. (Ptol.) Bry. Porph. in I 1-4. 433. (Joannes in Nic. ar.) Porph. Nicomachi capita. 443. Ptol. Plut. 552. (ἀκιστικὴ ψυχῶν ὑποτύπωσις. synopticum syntagma philosophiae.) [Pselli vel Gregori] de arithm. musica, geometr. – Uncinis nomina Ptol. vel Nic. inclusi, ubi aliud opus codex continet non harmonicum. – Publicatus autem est eorundem librorum elenchus etiam in Müntz et Fabre, Bibliothèque du Vatican au XV siècle (1887). ibi insunt p. 235 in astrologis : cod. chart. musica Ptolomei et Brienni, alter cod. chart. musica Ptolomei et Nicom. arithm., tertius continet Plol., quartus (chart.) Ptol. Nic. arithm. Eucl. geom. accedit p. 236 : chart. Nicom. Bry. – quorum codicum miror vix unum vel alterum (Ptol. aut Plut.) apparuisse in iis quos supra enumeravi, qui vero plura pontinuerint, omnes latere. 1800 (Loll 116, ol. 88). Porph., Bry. ib. 46.

(159) Vat. Urbinas 77. ch. S. XVI. continet 1. Ps.-Eucl., 2. Eucl., 3. 4. Arx. harm. et rhythm. 5. 6. Ptol. cum

Porph., 7. Nicom. I, 8. Macrobi somn. II 1, 8-25 graece versum a Planude, 9. Barlaami iudicium de ultimis Ptol. capp. (ed. Franz), 10. Theonem de mus. 1-12 (p. 46-57, 6), 11. Papp. (Cleon.), 12. Aristidem, 13. Bacchium, 14. Dion. 15. hymnos, 16. Anonymos, 17. Alypium, 18. Gaudentium, 19. Theonem integrum. – Hunc multa petivisse e Vat. 191 putabat Studemund (Amsel 127. 128) et concedo inde haustum esse Arx. habet autem Zosimi subscriptum, quod abest ab illo Vat. ac partes doctrinae hausisse videtur e libris Neapolitanis. nam quae habet n. 7-9, ea coniuncta vides in (77) N 3, libelli 13-16 coniuncti sunt in (78) N 4, quocum etiam signorum musicorum pars congruit.

(160) Vat. Pal. 53. ch. fol. S. XVI. Hermetis Trism. opusc. XVIII Euseb. Theo Sm. (arithm. et mus.). al. Stevenson, Codd. msc. Pal. (1885) p. 27.

(161) Vat. Pal. 60. ch. fol. S. XVI. Ptol. cum schol. mg. in priores libros. Porphyri commentarii capp. 96 (sic). Heronis pneumatica II et I. Stev. 31.

(162) Vat. Pal. 62. S. XVI. alia et Pselli psychogonia. Stev. 31.

(163) Vat. Pal. 95, bomb. 8°. S. XIII. litteris minutissimis scriptus. continet Ptolemaeum, (libro III deest finis capitis II [sic] et integrum c. XIII) al. Stev. 48.

(164) Vat. Pal. 129. ch. 8°. S. XV. Excerpta e . . . Nicom. (Haase p. 208. Wilken p. 279.) Stev. 61.

(165) Vat. Pal. 281. membr. fol. S. XI (Nicolaus scr. 1040). (Pselli aut Gregori) compendia de philos. arithm. mus. al. in fol. 173 ἡ κοινὴ ὁρμασία ἡ ἀπὸ τῆς μουσικῆς μεταβληϑεῖσα (quam habes infra p. 421). Canonis sectio Thrasylli (Theo 35). canonis tabula de condensatione (Theo 36). de analogiis (Theo 33). eadem fere continent codices quos numeravi 16. 34. 65. 149a. 171a. imaginem scripturae exhibet Wattenbach Amleitung zur gr. Paläographie (1863) tab. 2. 3. cf. Haase 286. Wilken 282. Stev. 157.

(166) Vat. Pal. 303. ch. fol S. XVI. Theo ar. et mus. Stev. 171.

(167) Vat. Pal. 389. chart. fol. S. XVI. Ptol. Porph. hypothesis in I, hypomnema in II (des. ἡ τοῦ ἁρμονίου γένους μελῴδησις). Stev. 250.

(168) V. P. 390. ch. f. S. XVI. Ptol. I Stev. 251.

(169) V. P. 392. ch. f. S. XVI. AQ. (supplevit partem A. Darmar. 1564). lemmata π. ῥυϑμῶν, π. ποδῶν sim. Stev. ib Jahn XLIX.

(170) Vat. Reginensis 94. ch. fol. S. XVI. ult. pars (latina) scripta a De Sanctis. – Juliani Antiochicus, al. Alypius. Nicom. I et II. Heronis Pneum. libri II. Ps.-Eucl. (in mg. supplentur verba omissa.) Euclidis sectio cum schematis (Zosimi subscriptio) Arx. – Stevenson, Biblae Vatae codices (1888) p. 69.

(171a) Vat. Reg. 108. ch. fol. S. XVI. (Pselli) de anima opiniones. Anonymi Ὁρμασία, Κανόνος κατατομή, πῶς δεῖ καταλαβέσϑαι quae habet (34) Laur. suppl. 64 et fortasse (149a. 165.) Vatt.

(171b) Vat. Reg. 169. ch. 8°. S. XV. Ps.-Eucl., Eucl. nitide scriptus titulo aureo. olim Hospitalis cancellarii (donaverat Convers 1587), dein Petavii. Stev. 115.

(172) Barberinus II 78. ch. f. S. XVI. Ptol. cum scholiis marg. exitus III 16 πάντας ἐπισφαλεῖς.

(173) B. Barberinus II 86 (olim 270). ch. fol. min. e S. XVI parte priore, hunc excepto NicomachoIn Nicomacho B significat cod. Bernensem. in Cleonidis Isagoga noli confundere lectiones huius cod. fol. 300 (Pappi) quas publicavi, cum altera recensione (nom. Cleonidis) quam imprimendam non curavi. signavi B. continet : f. 1 Arx., 49 Ptol., 195 Porph., 271 Plut., 295 Theonis mus. 1-12, 300 Pappum, 311 Cleonidem, 318 Euclidem, 330 AQ., 411 Bacch., 423 Alypium, 438 Gaud., 451 Anon. Hic librorum thesaurus ab uno librario confectus est, qui elegantissime scripsit eadem fere ratione, ac qui Neap. 2

extrema folia exaravit. conflatus autem esse videtur ex archetypis diversis. Aristoxenum quidem e duobus vel pluribus fontibus petitum putat Marquard XXV-XXVIII ut principia sive archai (πρὸ τῶν ἁρμ. στοιχ.) concinant cum (36) Ricc. et U et iis quae in M postea intrusa essent, ipsa autem elementa hausta sint e Vat. 191. – Ptolemaei doctrina permultis scholiis ornata est, quorum pars inscripta est inter ipsas lineas (Ὅρος ἁρμονικῆς. dein super δύναμις : ἕξις, super ὀξύ : ὀξυτάτων καὶ βαρυτάτων τάσει ἐν μουσικῇ καλεῖν εἰώϑασιν, postea ὅρος ψόφου. super πλησσομένου : οὐ ψυχρότης ἢ ϑερμότης. ἀλλὰ πλῆξις φωνητικὴ δηλαδή), pars in margine, ut

ἀκοή ὕλη πάϑος

λόγος εἶδος αἴτιον.

aliud scholion in media pagina prima sub ipsa doctrina inscriptum incipit : Καὶ τὸ παρὸν βιβλίον διωρϑώσατο καὶ ἀνεπλήρωσε καὶ ἡρμήνευσεν ὁ φιλόσοφος Νικήφορος ὁ Γρηγορᾶς. ὁ γὰρ μακρὸς χρόνος φαύλων γραφέων χερσὶν ἐς διαδοχὴν τῆς βίβλου χρησάμενος τὰ μὲν ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς εἰς τὸ σφαλερὸν μετήνεγκε, τὰ δὲ ἀμαϑῶς διακόψας, ἐκ μέσου πεποίηκεν. falsa igitur et perdita se restituturum promittit Gregoras. in tertia demum paginae parte interpretationes inscriptae sunt : Τῶν ἐν τοῖς ψόφοις εἶπεν καὶ οὐχὶ ἐν ταῖς φωναῖς κτλ. et ad ἁρμονίας· Μὴ εἶναι ἁρμονίας κριτικὴν τὴν αἴσϑησιν ἀλλὰ τοῦ ἡρμοσμένου. scholiorum etiam thesaurus huc collatus esse videtur plenissimus. cf. Bb. II 94 et Mon. 200). – Ad Plutarchi verba emendanda haud multum Studemund putavit hunc valere (Amsel 155), quamquam plures codices librarius, consuluisset. – E Theonis c. 12 transit ad isagogen, quam vindicat Pappo (v. p. 171 et c. 118). hanc partem a Stud. non excussam Franz summa diligentia transscripsit, et Parisini propinqui lectiones cum adhibere posses e Crameri anecdotis, Hamburgensis autem forma a Kiesslingio enotata mihi videretur inferiorH omittit 183, 9-11., specimen huius familiae petivi ex Barb. patrem quidem huius ordinis putaverit

Neapolitanum 2, qui quae in mg. adscripsit, ea B habet in contextu 184, 6. 186, 16. (Euclide quidem et Gaudentio collatis hoc non confirmatur, ut de Vat. 671 potius aut Marc. 512 videatur cogitandum.) Parisino cum hic plus habeat 194, 4 (ἐπὶ ὑπ. μεσ. om. ille), filius eius putari non potest. – Venimus ad isagogae alteram recensionem, quam hic una cum canonis sectione vindicat Cleonidi. hoc nomen quia B inscripsit, et quia sectionis titulum habet περὶ φϑόγγων (quem minio in mg. adscriptum habet N, – om. Par.), et quia omnes paginas usque ad sectionis finem inscripsit Κλεονείδου εἰσαγωγή, quovis pignore contendas haec sumpta esse ex Neapolitano Vallae. accedit parium lectionum magnus numerus, π. συστήματος, π. τόνου iusto ordine servato, γένει 182, 4, om. 185, 71-9, τραχυνθῆναι 188, 2, aberrant a χρώματος 189, 16, δισιαίω 21, καὶ ἰάστιος καλ. ὧν ὁ βαρτ. perverso loco insertum 204, 5, ac similiter in canonis sectione οὐδὶ 148, τυγχάνειν 149, 4, προϑέσει 5, τὸ β 150, 6. et – quod maius est – conspirant in bonis illis diagrammatis, quae in textum recepi. et quod 181, 5 B cum Par. 2535 recepit in lineam quae N habet in mg. (βαρύτης μέν ἐστι praemissum illi ὀξύτης), id maximum dixeris familiae et necessitudinis argumentum. tamen dubito liceatne B dicere Neapolitani esse filium. nam quae ad Par. 2535 attuli de fig. 6 et 8 mendis et de omissa fig. 9, ea contra N auctoritatem apertius pugnant, quam ut patrem hunc dicere audeam. et diagrammatum loci atque ordo cum in hoc B melius servati sint quam in P, minus etiam hunc ex N repetere possumusCf etiam ἡμιολίαν in B 191, 1 quod sero videtur in N ita scriptum (N1 ὁμοιολίαν), et εἴπερ ἡ τάξις 195, 6 (περὶ ἄξις Ν), ὑπάτων 195, 12 (N perispom.). sin vero B antiquiorem putaveris eτ hunc dixeris patrem Neapolitani, scito deesse in B fig. 18, adesse in N.. restat ut fratres vel consobrinos esse censeamus. et B sitne e P. 2535 transscriptus si quis quaerat, hoc quoque negandum videtur. obstat enim sectionis titulus. π. φϑόγγων, obstat τυγχάνει 149, 4 in

P, om. ille ἡμιόλιος ὁ δὲ δζ 154, 18. ne Par. quidem ex B videtur ortus esse ; nam B omittit ἐν 149, 22, et habet ἐγενήσϑω 180, 5.

Cleonidis textus postea ad fidem Vaticani 191 vel simillimi cuiusdam exemplaris correctus est. omnia enim quae ibi omittuntur, hic vides rubro colore deleta, quae aliter ibi leguntur, eodem hic colore mutata. Veluti 183, 26 παρυπάτη μέσων in B1 omissum scribitur in marg., 184, 1 ἐναρμόνιος add. in textu, item l. 5 et 9, deinde (ut taceam de loco intricatissimo 184, 15) 185, 7 ἐναρμόνιος, 8 παρανήτη διεζ. χρωμ., παρανήτη διεζ. διάτονος linea rubra subducta, 185, 18 ὅσοι om., corr. εἰσὶ, 25 τούτων add. mg., 186, 11 loco τρίτη : τῶν. etiam canonis sectio ad Vatiςani fidem emendata videtur his locis : 149, 19. 151, 9. 152, 1. 156, 7.

In Aristidis arte primum diagramma cum duos signorum ordines bene servaverit, tertium habeat confusum ordinem et turbatum, e Ven. VI 10 haec transscripta putaverisDesunt α et crux illa. notae 11b 12a 12b 24b pares sunt Venetiano. 19a similis ƴ, adest β ante n. 26., et in huius diagrammatis locum cum B substituat alterum ad U(eneti 322) exemplar expressumΤὸ ἄλλο ἀντιγραφόμενον οὐκ εἶχε τὸ B (ante 26). sed incipit ab α et cruce habetque 5b Ͻ et 6b σ. cf. Bellermann Tonleitern tab. 5. : Parisini 2532 recordaberis, qui eadem ratione duas diagrammatis formas coniungit. verborum tamen contextus quem novimus e Ams.-Stud. p. 128, a Ven. longe recedit, ut

p. 1, 12Ven. habet παλαιῶν φιλοσόφων,om. Φιλ. B1, 13 μάϑημα V, μάϑησιν B,1, 23 ἐπιτυχόντων V, ἐπιτυχόντων ἦν B,2, 2 τῆς τέχνης κἀκεῖνο, κἀκεῖνο τῆς τέχνης Β,19, 34 post ἡμιτονίου V errat ad 20, 1B habet omnia.

sed haec quoque Barberini pars ad alterius exemplaris lectiones correcta est, sicuti multis locis apparet, praecipue ex illo οὐκ ἦν ἐν ἄλλῳ 16, 8 M. concinunt autem et

priores lectiones et verba emendata cum Hamb.Binas lectibones aequales habent BH in AQ 4, 9. 5, 4. 18. 6, 22. 7, 3. 9, 21. 10, 31. 11, 11. 29. 12, 27. sed 8, 11 ubi B omittit ἁρμονικὸν-πρακτικόν H omnia bene exhibet, ut filius illius dici non possit. – In Bacchio item semper concinunt B et Hamb., archetypus est Par. 2532. – Alypium in Meibomi usum contulit Leo Allatius. Studemund quoque partem (ad p. 14) excussit, nec tamen multa invenit vel gravia quae differant. – In Gaudentio cum B habeat tria illa diagrammata, propinquum iterum se nuncupat codicum Neap. 2 et Hamb. 36. concinunt enim in τὸ (om. αὖ) 328, 19, τάσις 329, 8, λέγει τ’ 330, 3, δὲ εσις 331, 11 et conspirant in notis musicis atque in diagrammatis, ut pro certo demonstrasse tibi videaris hunc e codice Vallae esse transscriptum. at hic quoque impedientes occurrunt duo loci ; nam 347, 7 in N patet lacuna in B expleta, et 353, 21 N om. καϑειλυσμένον scriptum in B ! et Hamburgensem cod. recentissimum facile quis putaverit e B transscriptum, sed ne hoc quidem concedi potest. abhorrent enim nonnumquam illius priores lectiones ab hoc exemplo, correcta autem quae ibi sunt, ea ad B quadrant tantum non omnia. –

Quae cum ita sint, fontibus usum hune esse apparet plurimis, quorum vix unum vel alterum novimus. – Fuit olim Marcelli de S. Cruce, cuius arma continet. – Ipse inspexi, contulit maiorem partem Studemund.

(174) Barb. II 94. chart. fol. insunt Ptol. alia.

In Collegio Romano olim exstabat codex anni 1400. inerat AQ., Ptol., Porph., Bry., Plut., Eucl., Arx., Al., Gaud., Nic. II. nunc non invenitur, in Victoris Eman. bibl. frustra quaesivi.

Farnesianum cod. ne cum Jahnio XLIX Romae quaeras, vide supra n. 78 et infra p. 456.