évidence
Désigne d'abord le rapport que nous avons avec la sensation : elle s'impose à moi avec évidence, je la considère comme vraie parce qu'elle est le résultat d'une rencontre directe avec l'objet qui est la cause de la sensation (par l'intermédiaire physique des simulacres et mes organes de perception sensible). C'est le caractère d'évidence des sensations, des prolepses et des affections qui leur confère leur fonction de critère de vérité.
Informations Bibliographiques (Bibliographie épicurisme)
| Titre | Auteur | Date | Lien |
|---|---|---|---|
| Epicurus on εὐφροσύνη and ενέργεια (DL 10.136) | D. Wolfsdorf | 2009 | Apeiron (Montreal, Quebec) |
| Can you believe your eyes? Scepticism and the evidence of the senses in lucretius De Rerum Natura 4. 237-521 | R. Stoneman | 2020 | |
| Forschungen zur geschichte des erkenntnisproblems im altertum: Protagoras, demokrit, epikur und die skepsis | P. Natorp | 1989 | Lien externe |
| The notion of enargeia in hellenistic philosophy | K. Ierodiakonou | 2012 | |
| Il fondamento della logica di Epicuro | M. Giorgiantonio | 1958 |
Informations :
termes grecs :
ἐνάργεια/ἐνάργημα/δῆλος/φανερός
catégorie :
canonique
Apparaît dans :
| Item / Fichier | Occurrence | Contexte |
| Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener / Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener, 03 | 48 - H209 | [...] ν τῷ περιέχοντι ὀξεῖαι διὰ τὸ μὴ δεῖν κατὰ βάθος τὸ συμπλήρωμα γίνεσθαι, καὶ ἄλλοι δὲ τρόποι τινὲς γεννητικοὶ τῶν τοιούτων φύσεων εἰσίν. οὐθὲν γὰρ τούτων ἀντιμαρτυρεῖται ταῖς αἰσθήσεσιν , ἂν βλέπῃ τίς τινα τρόπον τὰς | 52 - H261 | [...] ou non infirmé, advient le vrai. sch. : le mouvement apparenté à l'appréhension imaginative, mais ayant un écart avec elle.
Καὶ ταύτην οὖν σφόδρα γε δεῖ τὴν δόξαν κατέχειν., ἵνα μήτε τὰ κριτήρια ἀναιρῆται τὰ κατὰ τὰς | 57 - H333 | [...] nne vers l'illimité ni vers le plus petit.
Οὔτε γὰρ ὅπως, ἐπειδὰν ἅπαξ τις εἴπῃ ὅτι ἄπειροι ὄγκοι ἔν τινι ὑπάρχουσιν ἢ ὁπηλίκοι οὖν, ἔστι νοῆσαι· πῶς τ'ὅπως ἂν ἔτι τοῦτο πεπερασμένον εἴη τὸ μέγεθος; πηλίκοι γάρ τινες | 59 - H350 | [...] aille en étant prises selon leur singularité, le plus grand pour le plus grand et le plus petit pour le plus petit. Il faut penser qu'on utilise cette analogie aussi pour le minimum dans l'atome.
μικρότητι γὰρ ἐκεῖνο | 66 - H432 | [...] νήσεις. sch : λέγει ἐν ἄλλοις καὶ ἐξ ἀτόμων αὐτὴν συγκεῖσθαι λειοτάτων καὶ στρογγυλωτάτων, πολλῷ τινι διαφερουσῶν τῶν τοῦ πυρός: καὶ τὸ μέν τι ἄλογον αὐτῆς, ὃ τῷ λοιπῷ παρεσπάρθαι σώματι: τὸ δὲ λογικὸν ἐν τῷ θώρακι, ὡς | 67 - H363 | [...] τὸ δὲ κενὸν οὔτε ποιῆσαι οὔτε παθεῖν δύναται, ἀλλὰ κίνησιν μόνον δι᾽ ἑαυτοῦ τοῖς σώμασι παρέχεται. ὥστε οἱ λέγοντες ἀσώματον εἶναι τὴν ψυχὴν ματαΐζουσιν. οὐθὲν γὰρ ἂν ἐδύνατο ποιεῖν οὔτε πάσχειν , εἰ ἦν τοιαύτη: νῦν δ᾽ | 70 - H476 | [...] orps selon sa notion agrégée.
Καὶ μὴν καὶ τοῖς σώμασι συμπίπτει πολλάκις καὶ οὐκ ἀίδιον παρακολουθεῖν <***> οὔτ᾽ ἐν τοῖς ἀοράτοις ἔσταικαὶ οὔτε ἀσώματα. ὥστε δὴ κατὰ τὴν πλείστην φορὰν τούτῳ τῷ ὀνόματι χρώμενοι | 71 - H490 | [...] ccidents sera nommé selon une appréhension, l'agrégat accompagnant cet accident,
ἀλλ' ὅτῳὅτε δήποτε ἕκαστα συμβαίνοντα θεωρεῖται, οὐκ ἀίδιον τῶν συμπτωμάτων παρακολουθούντων. καὶ οὐκ ἐξελατέον ἐκ τοῦ ὄντος ταύτην τὴν | 72 - H508 | [...] me produit leur singularité.
Καὶ μὴν καὶ τόδε γε δεῖ προσκατανοῆσαι σφοδρῶς: τὸν γὰρ δὴ χρόνον οὐ ζητητέον ὥσπερ καὶ τὰ λοιπά, ὅσα ἐν ὑποκειμένῳ ζητοῦμεν ἀνάγοντες ἐπὶ τὰς βλεπομένας παρ᾽ ἡμῖν αὐτοῖς προλήψεις , ἀλλ᾽ | 74 - H526 | [...] nt à partir d'amas particuliers plus grands ou plus petits ; et à nouveau il faut penser que tous se désagrègent, les uns plus vite les autres plus lentement, sous l'effet de telles causes ou de telles autres.
sch. : | 82 - H606 | [...] αὶ συνεχῆ μνήμην ἔχειν τῶν ὅλων καὶ κυριωτάτων. Ὅθεν τοῖς πάθεσι προσεκτέον τοῖς παροῦσι καὶ ταῖς αἰσθήσεσι, κατὰ μὲν τὸ κοινὸν ταῖς κοιναῖς, κατὰ δὲ τὸ ἴδιον ταῖς ἰδίαις, καὶ πάσῃ τῇ παρούσῃ καθ᾽ ἕκαστον τῶν κριτηρίων |
| Lettre à Pythoclès d'Epicure = DL X, 84-116 - éd. Usener / Lettre à Pythoclès d'Epicure = DL X, 84-116 - éd. Usener, 35 | 87 - Py37 | [...] τως καί κατὰ πάντων κατὰ πλεοναχὸν τρόπον ἐκκαθαιρομένων, συμφώνως τοῖς φαινομένοις, ὅταν τις τὸ πιθανολογούμενον ὑπὲρ αὐτῶν δεόντως καταλίπῃ: ὅταν δέ τις τὸ μὲν ἀπολίπῃ, τὸ δὲ ἐκβάλῃ ὁμοίως σύμφωνον ὂν τῷ φαινομένῳ, | 91 - Py87 | [...] μικρῷ ἔλαττον ἢ τηλικοῦτον τυγχάνει τηλικοῦτον <οὐχ ἅμα>. οὕτω γὰρ καὶ τὰ παρ᾽ ἡμῖν πυρὰ ἐξ ἀποστήματος θεωρούμενα κατὰ τὴν αἴσθησιν θεωρεῖται. καὶ πᾶν δὲ εἰς τοῦτο τὸ μέρος ἔνστημα ῥᾳδίως διαλυθήσεται, ἐάν τις | 93 - Py104 | [...] τῆς δὲ καταλιπούσης ἐχομένοις ἐμπιπραμένοις, τῆς δὲ καταλιπούσης : ἢ καὶ ἐξ ἀρχῆς τοιαύτην δίνην κατειληθῆναι τοῖς ἄστροις τούτοις, ὥσθ᾽ οἷόν τιν᾽ἕλικα κινεῖσθαι. πάντα γὰρ τὰ τοιαῦτα καὶ τὰ τούτοις συγγενῆ οὐθενὶ τῶν | 96 - Py132 | [...] é de ses parties et aussi selon une interposition, et selon tous les modes observables ayant un accord avec les phénomènes ;
ἐπὶ πάντων γὰρ τῶν μετεώρων τὴν τοιαύτην ἴχνευσιν οὐ προετέον. ἢν γάρ τις ᾖ μαχόμενος τοῖς |
| Lettre à Ménécée d'Epicure = DL X, 122-135 - éd. Usener / Lettre à Ménécée d'Epicure = DL X, 122-135 - éd. Usener, 59 | 123 - Me13 | [...] τοῦ θεοῦ νόησις ὑπεγράφη, μηθὲν μήτε τῆς ἀφθαρσίας ἀλλότριον μήτε τῆς μακαριότητος ἀνοίκειον αὐτῷ πρόσαπτε: πᾶν δὲ τὸ φυλάττειν αὐτοῦ δυνάμενον τὴν μετ᾽ ἀφθαρσίας μακαριότητα περὶ αὐτοῦαὐτὸν δόξαζε. θεοὶ μὲν γάρ εἰσιν. |
| Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener / Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener, 71 | 146 - MC64 | [...] τειδὼς οἶδεν, ὡς εὐπόριστόν ἐστι τὸ [τὸ] ἀλγοῦν κατ᾽ ἔνδειαν ἐξαιροῦν καὶ τὸ τὸν ὅλον βίον παντελῆ καθιστάν: ὥστ᾽ οὐδὲν προσδεῖται πραγμάτων ἀγῶνας κεκτημένων.
[χχιι.] Τὸ ὑφεστηκὸς δεῖ τέλος ἐπιλογίζεσθαι καὶ πᾶσαν τὴν |
Termes liés :
Aucun
Aller à l'index