Terme - · Epicurei

Critère

Le critère est ce qui permet de juger : le sous-titre du Canon d'Epicure était d'ailleurs "Sur le critère". Selon les épicuriens les sensations, les préconceptions (prolepseis) et les affections, sont critères de vérité. Cela signifie qu'elles sont toujours vraies, et servent de règle pour juger de la vérité des autres connaissances.

Informations Bibliographiques (Bibliographie épicurisme)

Titre	Auteur	Date	Lien
Epicurus’ scientific method	E. Asmis	1984
Intuitionisme et critères épicuriens	Jules Vuillemin	1985	Lien externe
Epicurus on bivalence and the excluded middle	A. Bown	2016	Archiv für Geschichte der Philosophie
Epicuro nella testimonianza di Cicerone: la dottrina del criterio	F. Verde	2016
Epistemology	G. Striker	2020
The problem of the criterion	G. Striker	1990
Κριτήριον τῆς ἀληθείας	G. Striker	1974
Sextus empiricus and the atomist criteria of truth	D.N. Sedley	1992
Epicurean illusions	D. Scott	1989
Règle et critère chez Épicure	R. Lefebvre	2004

Informations :

termes grecs :

κριτήριον

catégorie :

canonique

Apparaît dans :

Item / Fichier	Occurrence	Contexte
Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener / Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener, 03
	38 - H46	[...] τὸ ζητούμενον ἢ ἀπορούμενον καὶ δοξαζόμενον ἐφ᾽ ὃ ἀνάξομεν. Ἔπειτα κατὰεἶτα κατὰ τὰς ἔτι τε τὰς>ἔ<τ>ι τε κατὰ αἰσθήσεις δεῖ πάνταπάντως τηρεῖν καὶ ἁπλῶς τὰς παρούσας ἐπιβολὰς εἴτε διανοίας εἴθ᾽ ὅτου δήποτε τῶν κριτηρίων, ὁμοίως δὲ καὶ τὰ ὑπάρχοντα πάθη , ὅπως ἂν καὶ τὸ προσμένον καὶ τὸ ἄδηλον ἔχωμεν οἷς σημειωσόμεθα. Ταῦτα δεῖ [...]
	51 - H245	[...] ginative, mais ayant un écart (avec elle] selon lequel le faux advient. Ἥ τε γὰρ ὁμοιότης τῶν φαντασμῶν οἷον ἢοἱονεὶ ἐν εἰκόνι λαμβανομένων ἢ καθ᾽ ὕπνους γινομένων ἢ κατ᾽ ἄλλας τινὰς ἐπιβολὰς τῆς διανοίας ἢ τῶν λοιπῶν κριτηρίων οὐκ ἄν ποτε ὑπῆρχε τοῖς οὖσί τε καὶ ἀληθέσι προσαγορευομένοις, εἰ μὴ ἦν τινα καὶ τοιαῦτα προσβαλλόμενα ταῦτα πρὸς ἃ <ἐπι>βάλλομεν τοιαῦτα πρὸς ἃ παραβάλλομεν: τὸ δὲ διημαρτημένον οὐκ [...]
	52 - H260	[...] e faux ; mais s'il est confirmé ou non infirmé, advient le vrai. sch. : le mouvement apparenté à l'appréhension imaginative, mais ayant un écart avec elle. Καὶ ταύτην οὖν σφόδρα γε δεῖ τὴν δόξαν κατέχειν., ἵνα μήτε τὰ κριτήρια ἀναιρῆται τὰ κατὰ τὰς ἐναργείας μήτε τὸ διημαρτημένον ὁμοίως βεβαιούμενον πάντα συνταράττῃ. Ἀλλὰ μὴν καὶ τὸ ἀκούειν γίνεται ῥεύματος πνεύματός φερομένου ἀπὸ τοῦ [...]
	82 - H605	[...] ολελύσθαι καὶ συνεχῆ μνήμην ἔχειν τῶν ὅλων καὶ κυριωτάτων. Ὅθεν τοῖς πάθεσι προσεκτέον τοῖς παροῦσι καὶ ταῖς αἰσθήσεσι, κατὰ μὲν τὸ κοινὸν ταῖς κοιναῖς, κατὰ δὲ τὸ ἴδιον ταῖς ἰδίαις, καὶ πάσῃ τῇ παρούσῃ καθ᾽ ἕκαστον τῶν κριτηρίων ἐναργείᾳ . ἂν γὰρ τούτοις προσέχωμεν, τὸ ὅθεν ὁ τάραχος καὶ ὁ φόβος ἐγίνετο ἐξαιτιολογήσομεν ὀρθῶς καὶ ἀπολύσομεν, ὑπέρ τε [...]
Lettre à Pythoclès d'Epicure = DL X, 84-116 - éd. Usener / Lettre à Pythoclès d'Epicure = DL X, 84-116 - éd. Usener, 35
	116 - Py296	[...] ημένον. Ταῦτα δὴ πάντα, Πυθόκλεις, μνημόνευσον: κατὰ πολύ τε γὰρ τοῦ μύθου ἐκβήσῃ καὶ τὰ ὁμογενῆ τούτοις συνορᾶν δυνήσῃ: μάλιστα δὲ σεαυτὸν ἀπόδος εἰς τὴν τῶν ἀρχῶν καὶ ἀπειρίας καὶ τῶν συγγενῶν τούτοις θεωρίαν, ἔτι τε κριτηρίων καὶ παθῶν, καὶ οὗ ἕνεκεν ταῦτα ἐκλογιζόμεθα: ταῦτα γὰρ μάλιστα συνθεωρούμενα ῥᾳδίως τὰς περὶ τῶν κατὰ μέρος αἰτίας συνορᾶν ποιήσει. οἱ δὲ ταῦτα μὴ καταγαπήσαντ [...]
Lettre à Ménécée d'Epicure = DL X, 122-135 - éd. Usener / Lettre à Ménécée d'Epicure = DL X, 122-135 - éd. Usener, 59
	129 - Me56	[...] isons que le plaisir est principe et fin de la vie heureuse. ταύτην γὰρ ἀγαθὸν πρῶτον καὶ συγγενικὸν ἔγνωμεν, καὶ ἀπὸ ταύτης καταρχόμεθα πάσης αἱρέσεως καὶ φυγῆς καὶ ἐπὶ ταύτην καταντῶμεν ὡς κανόνι τῷ πάθει πᾶν ἀγαθὸν κρίνοντες. καὶ ἐπεὶ πρῶτον ἀγαθὸν τοῦτο καὶ σύμφυτον, διὰ τοῦτο καὶ οὐ πᾶσαν ἡδονὴν αἱρούμεθα, ἀλλ᾽ ἔστιν ὅτε πολλὰς ἡδονὰς ὑπερβαίνομεν, ὅταν πλεῖον ἡμῖν τὸ δυσχερὲς ἐκ τούτων ἕπηται: καὶ πολλὰς ἀλγηδόνας ἡδονῶν κρείττους νομίζομεν, ἐπειδὰν με [...]
	130 - Me60	[...] bien, mais tout plaisir n'est pas pour autant à choisir ; et de même toute souffrance est un mal, mais toute n'est pas toujours à fuir par nature. τῇ μέντοι συμμετρήσει καὶ συμφερόντων καὶ ἀσυμφόρων βλέψει ταῦτα πάντα κρίνειν καθήκει: χρώμεθα γὰρ τῷ μὲν ἀγαθῷ κατά τινας χρόνους ὡς κακῷ, τῷ δὲ κακῷ τἄμπαλιντοὔμπαλιν ὡς ἀγαθῷ. καὶ τὴν αὐτάρκειαν δὲ ἀγαθὸν μέγα νομίζομεν, οὐχ ἵνα πάντως τοῖς ὀλίγοις χρώμεθα, ἀλλ᾽ ὅπως ἐὰν μὴ ἔχ [...]
Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener / Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener, 71
	147 - MC77	[...] διαιρήσεις τὸ δοξαζόμενον καὶ κατὰ τὸ προσμένον προσμενόμενον καὶ τὸ παρὸν ἤδη κατὰ τὴν αἴσθησιν καὶ τὰ πάθη καὶ πᾶσαν φανταστικὴν ἐπιβολὴν τῆς διανοίας, συνταράξεις καὶ τὰς λοιπὰς αἰσθήσεις τῇ ματαίῳ δόξῃ, ὥστε τὸ κριτήριον ἅπαν ἐκβαλεῖς. εἰ δὲ βεβαιώσεις καὶ τὸ προσμένον προσμενόμενον ἅπαν ἐν ταῖς δοξαστικαῖς ἐννοίαις καὶ τὸ μὴ τ [...]

Termes liés :

Aucun

Aller à l'index