Infirmer
Désigne l'opération de réfutation empirique d'une opinion: lorsqu'une opinion est émise sur une réalité non actuellement visible, à défaut de pouvoir la confirmer, on attend sa non-infirmation empirique pour la considérer comme vraie; à l'inverse son infirmation permettra de la considérer comme fausse. Voir Sextus Empiricus AM VII, 211-216 (=Us. 247).
Informations Bibliographiques (Bibliographie épicurisme)
Titre | Auteur | Date | Lien |
---|---|---|---|
Epicurus’ scientific method | E. Asmis | 1984 | |
Confirmation et disconfirmation | J.-P. Dumont | 1982 | |
Οὐκ ἀντιμαρτύρησιςyσυμφωνία. La inversión de la lógica platónica de la validación por epicuro | T.M. Calvo Martínez | 1987 |
Informations :
termes grecs :
ἀντιμαρτυρεῖν/μαχεῖσθαι
catégorie :
canonique
Apparaît dans :
Item / Fichier | Occurrence | Contexte |
Lettera di Epicuro a Erodoto = DL X, 35-83 - a cura di Usener / Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener, 03 | 47 - H194 | [...] ἀντικοπῇ γὰρ ὅμοιον ἔσται, κἂν μέχρι τοσούτου τὸ τάχος τῆς φορᾶς μὴ ἀντικόπτον ἀντικοπὲν καταλίπωμεν. χρήσιμον δὴ καὶ τοῦτο κατασχεῖν τὸ στοιχεῖον. εἶθ᾽ ὅτι τὰ εἴδωλα ταῖς λεπτότησιν ἀνυπερβλήτοις κέχρηται, οὐθὲν | 48 - H207 | [...] πὶ πολὺν χρόνον, εἰ καὶ ἐνίοτε συγχεομένη ὑπάρχει, καὶ συστάσεις ἐν τῷ περιέχοντι ὀξεῖαι διὰ τὸ μὴ δεῖν κατὰ βάθος τὸ συμπλήρωμα γίνεσθαι, καὶ ἄλλοι δὲ τρόποι τινὲς γεννητικοὶ τῶν τοιούτων φύσεων εἰσίν. οὐθὲν γὰρ τούτων | 50 - H234 | [...] εβηκότων, μορφή ἐστιν αὕτη τοῦ στερεμνίου, γινομένη κατὰ τὸ ἑξῆς πύκνωμα ἢ ἐγκατάλειμμα τοῦ εἰδώλου. τὸ δὲ ψεῦδος καὶ τὸ διημαρτημένον ἐν τῷ προσδοξαζομένῳ ἀεί ἐστιν <ἐπὶ τοῦ προσμένοντος> ἐπιμαρτυρηθήσεσθαι ἢ μὴ | 51 - H254 | [...] λλην τινὰ κίνησιν ἐν ἡμῖν αὐτοῖς συνημμένην μὲν <τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ >, διάληψιν δὲ ἔχουσαν· κατὰ δὲ ταύτην, sch. : ταύτην τὴν συνημμένην τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ , διάληψιν δὲ ἔχουσαν. ἐὰν μὲν μὴ ἐπιμαρτυρηθῇ ἢ | 51 - H257 | [...] αστικῇ ἐπιβολῇ >, διάληψιν δὲ ἔχουσαν· κατὰ δὲ ταύτην, sch. : ταύτην τὴν συνημμένην τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ , διάληψιν δὲ ἔχουσαν. ἐὰν μὲν μὴ ἐπιμαρτυρηθῇ ἢ ἀντιμαρτυρηθῇ , τὸ ψεῦδος γίνεται· ἐὰν δὲ ἐπιμαρτυρηθῇ ἢ | 55 - H307 | [...] λειπόμενα ταῦτα τὰς τῶν συγκρίσεων διαφορὰς ποιεῖν, ἐπειδή περ ὑπολείπεσθαί γέ τινα ἀναγκαῖον, οὐκ καὶ μὴ εἰς τὸ μὴ ὂν φθείρεσθαι. Ἀλλὰ μὴν οὐδὲ δεῖ νομίζειν πᾶν μέγεθος ἐν ταῖς ἀτόμοις ὑπάρχειν, ἵνα μὴ τὰ φαινόμενα |
Lettera di Epicuro a Pitocle = DL X, 84-116 - a cura di Usener / Lettre à Pythoclès d'Epicure = DL X, 84-116 - éd. Usener, 35 | 88 - Py47 | [...] es observe, ce qui n'est pas le cas des phénomènes célestes : car pour ceux-ci il y a différentes explications à leur formation.
τὸ μέντοι φάντασμα ἑκάστου τηρητέον καὶ ἔτι ἐπὶ τὰ συναπτόμενα τούτῳ διαιρετέον, ἃ οὐκ | 88 - Py57 | [...] οὗ λυομένου πάντα τὰ ἐν αὐτῷ σύγχυσιν λήψεται> ἢ ἐν περιαγομένῳ ἢ ἐν στάσιν ἔχοντι καὶ στρογγύλην ἢ τρίγωνον ἢ οἵαν δήποτε περιγραφήν περιγραφήν <ἔχουσα> : πανταχῶς γὰρ ἐνδέχεται: τῶν γὰρ φαινομένων οὐδὲν | 90 - Py77 | [...] le supporter.
οὐ γὰρ ἀθροισμὸν δεῖ μόνον γενέσθαι οὐδὲ δῖνον ἐν ᾧ ἐνδέχεται κόσμον γίνεσθαι κενῷ κατὰ τὸ δοξαζόμενον ἐξ ἀνάγκης αὔξεσθαί τε, ἕως ἂν ἑτέρῳ προσκρούσῃ, καθάπερ τῶν φυσικῶν καλουμένων φησί τις: τοῦτο γὰρ | 92 - Py91 | [...] ν καὶ κατὰ ἄναψιν τε γενέσθαι γίνεσθαι γενέσθαι δυνατὸν δύνασθαι καὶ σβέσιν κατὰ σβέσιν , τοιαύτης οὔσης περιστάσεως <καὶ καθ᾽ ἑκατέρους τοὺς τόπους> ὥστε τὰ προειρημένα ἀποτελεῖσθαι: οὐδὲν γὰρ τῶν φαινομένων | 92 - Py93 | [...] τέρους τοὺς τόπους> ὥστε τὰ προειρημένα ἀποτελεῖσθαι: οὐδὲν γὰρ τῶν φαινομένων ἀντιμαρτυρεῖ. καὶ κατ᾽ ἐκφάνειάν τε ὑπὲρ γῆς καὶ πάλιν ἐπιπροσθέτησιν τὸ προειρημένον δύναιτ᾽ ἂν συντελεῖσθαι: οὐδὲ γάρ τι τῶν φαινομένων | 96 - Py131 | [...] selon la variété de ses parties et aussi selon une interposition, et selon tous les modes observables ayant un accord avec les phénomènes ;
ἐπὶ πάντων γὰρ τῶν μετεώρων τὴν τοιαύτην ἴχνευσιν οὐ προετέον. ἢν γάρ τις ᾖ | 98 - Py164 | [...] α θεωρεῖται, παρὰ τὸ μήκη τόπων παραλλάττοντα καὶ τόπους τινὰς περαιοῦντα τάχιον, ὡς καὶ παρὰ ἡμῖν ἢ καὶ βραδύτερον τινα θεωρεῖται , οἷς συμφώνως δεῖ λέγειν ἐπὶ τῶν μετεώρων. οἱ δὲ τὸ ἓν λαμβάνοντες τοῖς τε φαινομένοις | 98 - Py167 | [...] αὶ τοῦ τὸ ᾗ δυνατὸν ἀνθρώπῳ θεωρῆσαι διαπεπτώκασιν. Ἐπισημασίαι δύνανται γίνεσθαι καὶ κατὰ συγκυρήσεις καιρῶν, καθάπερ ἐν τοῖς ἐμφανέσι παρ᾽ ἡμῖν ζῴοις, καὶ παρ᾽ ἑτεροιώσεις ἀέρος καὶ μεταβολάς. ἀμφότερα γὰρ ταῦτα οὐ | 113 - Py269 | [...] ι οὗ μὲν παρεκτάσεις ἀέρος εἶναι ὁμαλεῖςὁμαλὰς ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνωθούσας κατὰ τὸ ἑξῆς ὁμαλῶς τε ἐκκαούσας, οὗ δὲ ἀνωμαλεῖς οὕτως ὥστε τὰς θεωρουμένας παραλλαγὰς συντελεῖσθαι. τὸ δὲ μίαν αἰτίαν τούτων ἀποδιδόναι, πλεοναχῶς |
Massime Capitali = = DL X, 139-154 - a cura di Usener / Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener, 71 | 146 - MC66 | [...] στάν: ὥστ᾽ οὐδὲν προσδεῖται πραγμάτων ἀγῶνας κεκτημένων.
[χχιι.] Τὸ ὑφεστηκὸς δεῖ τέλος ἐπιλογίζεσθαι καὶ πᾶσαν τὴν ἐνάργειαν, ἐφ᾽ ἣν τὰ δοξαζόμενα ἀνάγομεν: εἰ δὲ μή, πάντα ἀκρισίας καὶ ταραχῆς ἔσται μεστά.
[χχιιι.] Εἰ |