Temps
À définir.
Informations Bibliographiques (Bibliographie épicurisme)
Titre | Auteur | Date | Lien |
---|---|---|---|
"Rebus ab ipsis consequitur sensus": il tempo in Epicuro | F. Verde | 2008 | elenchos. rivista di studi sul pensiero antico |
Epicureans and the present past | J. Warren | 2006 | phronesis. a journal for ancient philosophy |
Lucretius on time and its perception | P. Zinn | 2016 | New Developments in Philosophy of Time |
Le temps epicurien est-il atomique? | F. Caujolle-Zaslawsky | 1980 | Les Etudes philosophiques |
Les ambiguïtés de la conception épicurienne du temps | P.-M. Morel | 2002 | Revue philosophique de la France et de l’étranger |
Χρόνος e θάνατος in Epicuro | D. Puliga | 1983 | |
Das Problem der Zeit im Epicureismus | G. Neck | 1964 | |
La représentation du temps chez Épicure : lectures du PHerc. 1413 | A. Monet | 2007 | |
ΧΡΟΝΟΣ ΕΠΙΝΟΟΥΜΕΝΟΣ e ΧΡΟΝΟΣ ΟΥ ΝΟΟΥΜΕΝΟΣ in epicuro, PHerc. 1413 | M. Isnardi Parente | 1976 | |
L’absence de préconception du temps chez Épicure. Lecture de la Lettre à Hérodote, 72-73 | M. Gœury | 2012 | Philosophie antique |
Il concetto del tempo nella fisica atomistica | A. Barigazzi | 1959 |
Informations :
termes grecs :
χρόνος
catégorie :
univers
Apparaît dans :
Item / Fichier | Occurrence | Contexte |
Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener / Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener, 03 | 46 - H177 | [...] ὶ βάσιν διατηροῦσαι, ἥν περ καὶ ἐν τοῖς στερεμνίοις εἶχον · τούτους δὲ τοὺς τύπους εἴδωλα προσαγορεύομεν. καὶ μὴν καὶ ἡ διὰ τοῦκενοῦ φορὰ κατὰ μηδεμίαν ἀπάντησιν τῶν ἀντικοψόντων γινομένη πᾶν μῆκος περιληπτὸν ἐν ἀπερινοήτῳ | 47 - H182 | [...] qui leur résiste, ils franchissent toute distance appréhendable dans un temps inconcevable. Car résistance et absence de résistance sont homologues à lenteur et vitesse.
Οὐ μὴν οὐθ᾿οὐδ᾽ ἅμα κατὰ τοὺς διὰ λόγου θεωρητοὺς | 47 - H187 | [...] est différente d'une édition à l'autre ; les autres éditeurs isolent la séquence ἀδιανόητον γάρ entre des tirets ou des parenthèses ; #Dor considère que la phrase s'arrête à cet endroit. οὔτ᾿om. συναφικνούμενον ἐν αἰσθητῷ | 48 - H205 | [...] σις τῶν εἰδώλων ἅμα νοήματι συμβαίνει. καὶ γὰρ ῥεῦσις ἀπὸ τῶν σωμάτων τοῦ ἐπιπολῆς συνεχής, οὐκ ἐπίδηλος τῇ μειώσει σημειώσει διὰ τὴν ἀνταναπλήρωσιν, σῴζουσα τὴν ἐπὶ τοῦ στερεμνίου θέσιν καὶ τάξιν τῶν ἀτόμων ἐπὶ πολὺν | 62 - H382 | [...] e la force de ce qui l'a heurté.
Ἀλλὰ μὴν καὶ κατὰ τὰς συγκρίσεις <οὐ>om. θάττων ἑτέρα ἑτέρας ῥηθήσεται τῶν ἀτόμων ἰσοταχῶν οὐσῶν, τῷ ἐφ᾽ ἕνα τόπον φέρεσθαι τὰς ἐν τοῖς ἀθροίσμασιν ἀτόμους κατὰ τὸν ἐλάχιστον συνεχῆ | 62 - H384 | [...] τέρα ἑτέρας ῥηθήσεται τῶν ἀτόμων ἰσοταχῶν οὐσῶν, τῷ ἐφ᾽ ἕνα τόπον φέρεσθαι τὰς ἐν τοῖς ἀθροίσμασιν ἀτόμους κατὰ τὸν ἐλάχιστον συνεχῆ χρόνον, ἢ μὴ ἐφ᾽ ἕναεἰ <καὶ> μὴ ἐφ᾽ ἕναεἰ μὴ ἐφ' ἕναsch. : κατὰ τοὺς λόγῳ θεωρητοὺς | 62 - H389 | [...] t; μὴ ἐφ᾽ ἕναεἰ μὴ ἐφ' ἕναsch. : κατὰ τοὺς λόγῳ θεωρητοὺς χρόνους · ἀλλὰ πυκνὸν ἀντικόπτουσιν, ἕως ἂν ὑπὸ τὴν αἴσθησιν τὸ συνεχὲς τῆς φορᾶς γίνηται. τὸ γὰρ προσδοξαζόμενον περὶ τοῦ ἀοράτου, ὡς ἄρα καὶ οἱ διὰ λόγου θεωρητοὶ | 72 - H505 | [...] permanence ni n'ont en soi la dignité d'une réalité naturelle, mais on les perçoit selon la manière par laquelle la sensation elle-même produit leur singularité.
Καὶ μὴν καὶ τόδε γε δεῖ προσκατανοῆσαι σφοδρῶς: τὸν γὰρ δὴ | 72 - H509 | [...] τόδε γε δεῖ προσκατανοῆσαι σφοδρῶς: τὸν γὰρ δὴ χρόνον οὐ ζητητέον ὥσπερ καὶ τὰ λοιπά, ὅσα ἐν ὑποκειμένῳ ζητοῦμεν ἀνάγοντες ἐπὶ τὰς βλεπομένας παρ᾽ ἡμῖν αὐτοῖς προλήψεις , ἀλλ᾽ αὐτὸ τὸ ἐνάργημα , καθ᾽ ὃ τὸν πολὺν ἢ ὀλίγον | 73 - H516 | [...] ισμοῦ, ὅτι ταῖς ἡμέραις καὶ ταῖς νυξὶ συμπλέκομεν καὶ τοῖς τούτων μέρεσιν, ὡσαύτως δὲ καὶ τοῖς πάθεσι καὶ ταῖς ἀπαθείαις , καὶ κινήσεσι καὶ στάσεσιν, ἴδιόν τι σύμπτωμα περὶ ταῦτα πάντα πάλιν αὐτὸ τοῦτο ἐννοοῦντες, καθ᾽ ὃ | 75 - H544 | [...] ὶ παντοῖα ὑπὸ αὐτῶν τῶν πραγμάτων διδαχθῆναί τε καὶ ἀναγκασθῆναι : τὸν δὲ λογισμὸν τὰ ὑπὸ ταύτης παρεγγυηθέντα ὕστερον ἐπακριβοῦν καὶ προσεξευρίσκειν ἐν μὲν τισὶ θᾶττον, ἐν δὲ τισὶ βραδύτερον καὶ ἐν μὲν τισὶ περιόδοις καὶ |
Lettre à Pythoclès d'Epicure = DL X, 84-116 - éd. Usener / Lettre à Pythoclès d'Epicure = DL X, 84-116 - éd. Usener, 35 | 93 - Py100 | [...] nde.
*** <σφοδρο>τάτῃ τάτῃ εἶτα τῇ θερμασίᾳ κατά τινα <ἢ καὶ> κατά τινα ἐπινέμησιν τοῦ πυρὸς ἀεὶ ἐπὶ τοὺς ἑξῆς τόπους ἰόντος.Τροπὰς ἡλίου καὶ σελήνης ἐνδέχεται μὲν γίνεσθαι κατὰ λόξωσιν οὐρανοῦ οὕτω τοῖς | 106 - Py216 | [...] uses fondations et leur rebond lorsqu'elles heurtent des parties plus denses et plus compactes de la terre.
καὶ κατ᾽ ἄλλους δὲ πλείους τρόπους τὰς κινήσεις ταύτας τῆς γῆς γίνεσθαι. Τὰ δὲ πνεύματα συμβαίνει γίνεσθαι κατὰ | 111 - Py243 | [...] périmètre se matérialise.
ὃ γίνεται κατὰ μέρη τινὰ ἤτοι ἔξωθεν βιασαμένου τινὸς ῥεύματος ἢ τῆς θερμασίας ἐπιτηδείων πόρων ἐπιλαμβανομένης εἰς τὸ τοῦτο ἀπεργάσασθαι. Κομῆται ἀστέρες γίνονται ἤτοι πυρὸς ἐν τόποις τισὶ διὰ | 111 - Py246 | [...] ἐπιτηδείων πόρων ἐπιλαμβανομένης εἰς τὸ τοῦτο ἀπεργάσασθαι. Κομῆται ἀστέρες γίνονται ἤτοι πυρὸς ἐν τόποις τισὶ διὰ χρόνων τινῶν ἐν τοῖς μετεώροις συντρεφομένουσυστρεφομένου περιστάσεως γινομένης, ἢ ἰδίαν τινὰ κίνησιν διὰ | 111 - Py248 | [...] τισὶ διὰ χρόνων τινῶν ἐν τοῖς μετεώροις συντρεφομένουσυστρεφομένου περιστάσεως γινομένης, ἢ ἰδίαν τινὰ κίνησιν διὰ χρόνων τοῦ οὐρανοῦ ἴσχοντος ὑπὲρ ἡμᾶς, ὥστε τὰ τοιαῦτα ἄστρα ἀναφανῆναι, ἢ αὐτὰ ἢ <παρὰ τὸ> αὐτὰ ἐν |
Lettre à Ménécée d'Epicure = DL X, 122-135 - éd. Usener / Lettre à Ménécée d'Epicure = DL X, 122-135 - éd. Usener, 59 | 124 - Me28 | [...] πρὸς ἡμᾶς εἶναι τὸν θάνατον: ἐπεὶ πᾶν ἀγαθὸν καὶ κακὸν ἐν αἰσθήσει: στέρησις δέ ἐστιν αἰσθήσεως ὁ θάνατος. ὅθεν γνῶσις ὀρθὴ τοῦ μηθὲν εἶναι πρὸς ἡμᾶς τὸν θάνατον ἀπολαυστὸν ποιεῖ τὸ τῆς ζωῆς θνητόν, οὐκ ἄπειρον προστιθεῖσα | 126 - Me33 | [...] τεῖται τὸ ζῆν om. οὔτε φοβεῖται τὸ μὴ ζῆν: οὔτε γὰρ αὐτῷ προσίσταται τὸ ζῆν οὔτε δοξάζεταιδοξάζει κακὸν εἶναι τι τὸ μὴ ζῆντὸ μὴ ζῆν. ὥσπερ δὲ om.τὸ σιτίον οὐ τὸ πλεῖονπλεῖστον πάντως ἀλλὰ τὸ ἥδιονἥδιστον αἱρεῖται, οὕτω καὶ | 129 - Me58 | [...] ιὰ τοῦτο καὶ οὐ πᾶσαν ἡδονὴν αἱρούμεθα, ἀλλ᾽ ἔστιν ὅτε πολλὰς ἡδονὰς ὑπερβαίνομεν, ὅταν πλεῖον ἡμῖν τὸ δυσχερὲς ἐκ τούτων ἕπηται: καὶ πολλὰς ἀλγηδόνας ἡδονῶν κρείττους νομίζομεν, ἐπειδὰν μείζων ἡμῖν ἡδονὴ παρακολουθῇ πολὺν | 130 - Me61 | [...] oisir ; et de même toute souffrance est un mal, mais toute n'est pas toujours à fuir par nature.
τῇ μέντοι συμμετρήσει καὶ συμφερόντων καὶ ἀσυμφόρων βλέψει ταῦτα πάντα κρίνειν καθήκει: χρώμεθα γὰρ τῷ μὲν ἀγαθῷ κατά τινας | 133 - Me86 | [...] οῦ καὶ περὶ θεῶν ὅσια δοξάζοντος καὶ περὶ θανάτου διὰ παντὸς ἀφόβως ἔχοντος καὶ τὸ τῆς φύσεως ἐπιλελογισμένου τέλος, καὶ τὸ μὲν τῶν ἀγαθῶν πέρας ὡς ἔστιν εὐσυμπλήρωτόν τε καὶ εὐπόριστον διαλαμβάνοντος, τὸ δὲ τῶν κακῶν ὡς ἢ |
Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener / Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener, 71 | 139 - MC5 | [...] ι ἀνθρωποειδῶς .
[ιι.] Ὁ θάνατος οὐδὲν πρὸς ἡμᾶς: τὸ γὰρ διαλυθὲν ἀναισθητεῖ: τὸ δ᾽ ἀναισθητοῦν οὐδὲν πρὸς ἡμᾶς.
[ιιι.] Ὅρος τοῦ μεγέθους τῶν ἡδονῶν ἡ παντὸς τοῦ ἀλγοῦντος ὑπεξαίρεσις. ὅπου δ᾽ ἂν τὸ ἡδόμενον ἐνῇ, καθ᾽ ὃν ἂν | 140 - MC7 | [...] laisirs est l'élimination de toute douleur. Où est le plaisir, le temps qu'il dure, il n'y a ni douleur ni de chagrin ni les deux à la fois.
[ιϝ.] Οὐ χρονίζει τὸ ἀλγοῦν συνεχῶς ἐν τῇ σαρκί, ἀλλὰ τὸ μὲν ἄκρον τὸν ἐλάχιστον | 142 - MC21 | [...] e qui est leur est propre par nature.
[VIII] Aucun plaisir n'est en soi mauvais ; mais ce qui produit certains plaisirs multiplie les tracas bien plus que les agréments.
[ιχ.] Εἰ κατεπυκνοῦτο κατεπύκνου πᾶσα ἡδονή καὶ | 142 - MC20 | [...] propre par nature.
[VIII] Aucun plaisir n'est en soi mauvais ; mais ce qui produit certains plaisirs multiplie les tracas bien plus que les agréments.
[ιχ.] Εἰ κατεπυκνοῦτο κατεπύκνου πᾶσα ἡδονή καὶ χρόνῳ τ[όπ]ῳ καὶ | 144 - MC45 | [...] foule.
[χϝ.] Ὁ τῆς φύσεως πλοῦτος καὶ ὥρισται καὶ εὐπόριστός ἐστιν: ὁ δὲ τῶν κενῶν δοξῶν εἰς ἄπειρον ἐκπίπτει.
[χϝι.] Βραχέα σοφῷ τύχη παρεμπίπτει, τὰ δὲ μέγιστα καὶ κυριώτατα ὁ λογισμὸς διῴκηκε om. καὶ κατὰ τὸν συνεχῆ | 145 - MC59 | [...] , καὶ ἄπειρος αὐτὴν χρόνος ἀρέσκοι ἄν παρεσκεύασεν . ἡ δὲ διάνοια τοῦ τῆς σαρκὸς τέλους καὶ πέρατος λαβοῦσα τὸν ἐπιλογισμὸν καὶ τοὺς ὑπὲρ τοῦ αἰῶνος φόβους ἐκλύσασα τὸν παντελῆ βίον παρεσκεύασεν, καὶ οὐθὲν ἔτι τοῦ ἀπείρου | 152 - MC113 | [...] αὐτὸ πᾶσι γένηται ἐάν τε μὴ τὸ αὐτό. ἐάν δὲ νόμον [νόμον] μόνον θῆταί τις, μὴ ἀποβαίνῃ δὲ κατὰ τὸ συμφέρον τῆς πρὸς ἀλλήλους κοινωνίας, οὐκέτι τοῦτο τὴν τοῦ δικαίου φύσιν ἔχει. κἂν μεταπίπτῃ τὸ κατὰ τὸ δίκαιον συμφέρον, | 152 - MC115 | [...] ῆταί τις, μὴ ἀποβαίνῃ δὲ κατὰ τὸ συμφέρον τῆς πρὸς ἀλλήλους κοινωνίας, οὐκέτι τοῦτο τὴν τοῦ δικαίου φύσιν ἔχει. κἂν μεταπίπτῃ τὸ κατὰ τὸ δίκαιον συμφέρον, χρόνον δέ τινα εἰς τὴν πρόληψιν ἐναρμόττῃ, οὐδὲν ἧττον ἐκεῖνον τὸν |
Généalogie d'Hermarque = Porph. De Abst. I, 7-12 - éd. Nauck / Généalogie d'Hermarque = Porph. Abst. 1, 7-12 – éd. Nauck, 89 | 10 - GenHer40 | [...] ς ἐπὶ βλάβῃ παραγιγνομένους. Μέχρι μὲν οὖν τινὸς διὰ ταύτην ἀπείχοντο τοῦ συγγενοῦς, ὅσον ἐβάδιζεν εἰς τὴν αὐτὴν κοινωνίαν τῶν ἀναγκαίων καὶ χρείας τινὰς παρείχετο πρὸς ἑκάτερον τῶν εἰρημένων· ἐλθόντος δὲ ἐπὶ πλέον τοῦ |