flag of English  flag of Français  flag of Italiano 
Epicurei

Epicurei : index épistémologique et transcriptions enrichies de textes épicuriens - epistemological index and enriched transcriptions of Epicurean texts

Appréhension

Perception ou appréhension, qui n'est pas pure réception d'un donné mais aussi focalisation ou projection mentale.

Informations Bibliographiques (Bibliographie épicurisme)

TitreAuteurDateLien
One strike will do: a Lucretian puzzleT.G. Rosenmeyer1999
La mesure des affections dans l’épicurismeF. Prost2012Pallas. Revue d’études antiques
Images and truthS. Maso2015
Lexical notes to the epicurean doctrine of perceptionR. Keen1981
La connaissance: principe et methodeA. Gigandet2007
Knowledge of atoms and void in epicureanismD.J. Furley1967The Society for Ancient Greek Philosophy Newsletter
Epicurean epistemology in lucretius De rerum natura IV 1-822K. Císař2001Listy filologické
Epicurus, περι φαντασίαςN.W. DeWitt1939transactions of the american philological association

Informations :

termes grecs :

ἐπιβολὴ

catégorie :

pensée

Apparaît dans :

Item / FichierOccurrenceContexte
Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener / Lettre à Hérodote d'Epicure = DL X, 35-83 - éd. Usener, 03
35 - H15[...] ηθεῖν αὑτοῖς δύνωνται, καθ᾽ ὅσον ἂν ἐφάπτωνται τῆς περὶ φύσεως θεωρίας . καὶ τοὺς προβεβηκότας δὲ ἱκανῶς ἐν τῇ τῶν ὅλων ἐπιβλέψει τὸν τύπον τῆς ὅλης πραγματείας τὸν κατεστοιχειωμένον δεῖ μνημονεύειν : τῆς γὰρ ἀθρόας ἐπιβολῆς πυκνὸν δεόμεθα, τῆς δὲ κατὰ μέρος οὐχ ὁμοίως. Épicure salue Hérodote. Pour ceux qui ne peuvent pas, Hérodote, étudier avec acribie chacun de nos écrits sur la nature, ni examiner avec soin les livres [...]
36 - H19[...] nous avons plus souvent besoin de l'appréhension de l'ensemble que de celle de chaque partie. Βαδιστέον μὲν οὖν καὶ ἐπ᾽ ἐκεῖνα συνεχῶς, ἐν τὲ δὲ om. τῇ μνήμῃ τὸ τοσοῦτον τοσοῦτο ποιητέον, ἀφ᾽ οὗ ἥ τε κυριωτάτη ἐπιβολὴ ἐπὶ τὰ πράγματα ἔσται καὶ δὴ καὶ τὸ κατὰ μέρος ἀκρίβωμα πᾶν ἐξευρήσεται, τῶν ὁλοσχερωτάτων τύπων εὖ περιειλημμένων καὶ μνημονευομένων [...]
36 - H26[...] τὸ κατὰ μέρος ἀκρίβωμα πᾶν ἐξευρήσεται, τῶν ὁλοσχερωτάτων τύπων εὖ περιειλημμένων καὶ μνημονευομένων · ἐπεὶ καὶ τοῦ τετελεσιουργημένου τῷ τετελεσιουργημένῳ τοῦτο κυριώτατον τοῦ παντὸς ἀκριβώματος γίνεται, τὸ ταῖς ἐπιβολαῖς ὀξέως δύνασθαι χρῆσθαι, ἑκάστων καὶ τοῦτο ἀδύνατον μὴ πάντων πρὸς ἁπλᾶ στοιχειώματα καὶ φωνὰς ἀναγομένωνσυναγομένων. οὐ γὰρ οἷόν τε τὸ πύκ [...]
38 - H44[...] ὲν ἀποδείξεως προσδεῖσθαι, εἴπερ ἕξομεν τὸ ζητούμενον ἢ ἀπορούμενον καὶ δοξαζόμενον ἐφ᾽ ὃ ἀνάξομεν. Ἔπειτα κατὰεἶτα κατὰ τὰς ἔτι τε τὰς>ἔ<τ>ι τε κατὰ αἰσθήσεις δεῖ πάνταπάντως τηρεῖν καὶ ἁπλῶς τὰς παρούσας ἐπιβολὰς εἴτε διανοίας εἴθ᾽ ὅτου δήποτε τῶν κριτηρίων, ὁμοίως δὲ καὶ τὰ ὑπάρχοντα πάθη , ὅπως ἂν καὶ τὸ προσμένον καὶ τὸ [...]
50 - H237[...] αζομένῳ ἀεί ἐστιν <ἐπὶ τοῦ προσμένοντος> ἐπιμαρτυρηθήσεσθαι ἢ μὴ ἀντιμαρτυρηθήσεσθαι , εἶτ᾽ οὐκ ἐπιμαρτυρουμένου <ἢ ἀντιμαρτυρουμένου> sch. : κατά τινα κίνησιν ἐν ἡμῖν αὐτοῖς συνημμένην τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ, διάληψιν δὲ ἔχουσαν, καθ᾽ ἣν τὸψεῦδος γίνεται. ces schémas conservant ensuite pour cette raison l'image d'une réalité une et continue, et préservant sa cohésion à d [...]
51 - H243[...] apparenté à l'appréhension imaginative, mais ayant un écart (avec elle] selon lequel le faux advient. Ἥ τε γὰρ ὁμοιότης τῶν φαντασμῶν οἷον ἢοἱονεὶ ἐν εἰκόνι λαμβανομένων ἢ καθ᾽ ὕπνους γινομένων ἢ κατ᾽ ἄλλας τινὰς ἐπιβολὰς τῆς διανοίας ἢ τῶν λοιπῶν κριτηρίων οὐκ ἄν ποτε ὑπῆρχε τοῖς οὖσί τε καὶ ἀληθέσι προσαγορευομένοις, εἰ μὴ ἦν τινα καὶ τοιαῦτα [...]
51 - H249[...] τοιαῦτα προσβαλλόμενα ταῦτα πρὸς ἃ <ἐπι>βάλλομεν τοιαῦτα πρὸς ἃ παραβάλλομεν: τὸ δὲ διημαρτημένον οὐκ ἂν ὑπῆρχεν, εἰ μὴ ἐλαμβάνομεν καὶ ἄλλην τινὰ κίνησιν ἐν ἡμῖν αὐτοῖς συνημμένην μὲν <τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ >, διάληψιν δὲ ἔχουσαν· κατὰ δὲ ταύτην, sch. : ταύτην τὴν συνημμένην τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ , διάληψιν δὲ ἔχουσαν. ἐὰν μὲν [...]
51 - H251[...] ὲ διημαρτημένον οὐκ ἂν ὑπῆρχεν, εἰ μὴ ἐλαμβάνομεν καὶ ἄλλην τινὰ κίνησιν ἐν ἡμῖν αὐτοῖς συνημμένην μὲν <τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ >, διάληψιν δὲ ἔχουσαν· κατὰ δὲ ταύτην, sch. : ταύτην τὴν συνημμένην τῇ φανταστικῇ ἐπιβολῇ , διάληψιν δὲ ἔχουσαν. ἐὰν μὲν μὴ ἐπιμαρτυρηθῇ ἢ ἀντιμαρτυρηθῇ , τὸ ψεῦδος γίνεται· ἐὰν δὲ [...]
62 - H393[...] σιν τὸ συνεχὲς τῆς φορᾶς γίνηται. τὸ γὰρ προσδοξαζόμενον περὶ τοῦ ἀοράτου, ὡς ἄρα καὶ οἱ διὰ λόγου θεωρητοὶ χρόνοι τὸ συνεχὲς τῆς φορᾶς ἕξουσιν, οὐκ ἀληθές ἐστιν ἐπὶ τῶν τοιούτων· ἐπεὶ τό γε θεωρούμενον πᾶν ἢ κατ᾽ ἐπιβολὴν λαμβανόμενον τῇ διανοίᾳ ἀληθές ἐστι. Et puis, en ce qui concerne les corps composés on dira que l'un est plus rapide que l'autre [...]
69 - H466[...] συμπεφορημένον (ὥσπερ ὅταν ἐξ αὐτῶν τῶν ὄγκων μεῖζον ἄθροισμα συστῇ ἤτοι τῶν πρώτων ἢ τῶν τοῦ ὅλου μερῶν μεγεθῶν τοῦδέ τινος ἐλαττόνων),ἀλλὰ μονον, ὡς λέγω, ἐκ τούτων ἁπάντων τὴν ἑαυτοῦ φύσιν ἔχον ἀίδιον. καὶ ἐπιβολὰς μὲν ἔχοντα ἰδίας πάντα ταῦτά ἐστι καὶ διαλήψεις , συμπαρακολουθοῦντος δὲ τοῦ ἀθρόου καὶ οὐθαμῇ ἀποσχιζόμεναἀποσχιζομένου, ἀλλὰ κατὰ τὴν [...]
70 - H484[...] τούτῳ τῷ ὀνόματι χρώμενοι φανερὰ ποιοῦμεν τὰ συμπτώματα οὔτε τὴν τοῦ ὅλου φύσιν ἔχειν, ὃ συλλαβόντες κατὰ τὸ ἀθρόον σῶμα προσαγορεύομεν, οὔτε τὴν τῶν ἀίδιον παρακολουθούντων, ὧν ἄνευ σῶμα οὐ δυνατὸν νοεῖσθαι. κατ᾽ ἐπιβολὰς δ᾽ ἄν τινας παρακολουθοῦντος τοῦ ἀθρόου ἕκαστα προσαγορευθείη ** De plus, dans les corps aussi des accidents arrivent souvent et n'accompagnent pas toujours *** ne seront ni parmi les réalités invi [...]
83 - H621[...] λην πραγματείαν ἡμῖν, καὶ αὐτὰ ταῦτα ἐν μνήμῃ τιθέμενα συνεχῶς βοηθήσει. Τοιαῦτα γάρ ἐστιν, ὥστε καὶ τοὺς <καὶ τὰ> κατὰ μέροςτοὺς κατὰ μέρος ἤδη ἐξακριβοῦντας ἱκανῶς ἢ καὶ τελείως, εἰς τὰς τοιαύτας ἀναλύοντας ἐπιβολάς, τὰς πλείστας τῶν περιοδειῶν ὑπὲρ τῆς ὅλης φύσεως ποιεῖσθαι· ὅσοι δὲ μὴ παντελῶς αὐτῶνom. τῶν ἀποτελουμένων εἰσίν, ἐκ τούτων ἱκανὴνκαὶ εἰσὶν καὶκατὰ τὸν ἄνευ [...]
Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener / Maximes Capitales = DL X, 139-154 - éd. Usener, 71
147 - MC73[...] celles que tu dis trompeuses. [χχιϝ.] Εἴ τιν᾽ ἐκβαλεῖς ἁπλῶς αἴσθησιν καὶ μὴ διαιρήσεις τὸ δοξαζόμενον καὶ κατὰ τὸ προσμένον προσμενόμενον καὶ τὸ παρὸν ἤδη κατὰ τὴν αἴσθησιν καὶ τὰ πάθη καὶ πᾶσαν φανταστικὴν ἐπιβολὴν τῆς διανοίας, συνταράξεις καὶ τὰς λοιπὰς αἰσθήσεις τῇ ματαίῳ δόξῃ, ὥστε τὸ κριτήριον [...]

Termes liés :

contempler, préconception, schéma, sensation

Aller à l'index